από τον Απόστολο Γκολφινόπουλο
Τι θα μπορούσα να γράψω σε ένα αφιέρωμα για μια μπάντα σαν τους Queen; Πολλά και διάφορα, όμορφα και άσχημα, αλλά αυτό που για μένα έχει σημασία είναι όλα εκείνα, που άφησαν κληρονομιά σε εμάς που μάς αρέσει η μουσική και τα τραγούδια τους. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή …
Το 1968, ο κιθαρίστας Brian May, ο οποίος φοιτούσε στο Imperial College του Λονδίνου και ο μπασίστας Tim Staffell δημιουργούν ένα συγκρότημα. Ο May βάζει μια αγγελία στον πίνακα ανακοινώσεων του κολλεγίου για έναν “τύπου Mitch Mitchell/Ginger Baker” drummer και ο Roger Taylor, φοιτητής της οδοντιατρικής, πήρε τη δουλειά. Η μπάντα ονομάζεται Smile. Ενώ φοιτούσε στο Ealing Art College, ο Tim Staffell έγινε φίλος με τον Farrokh Bulsara, έναν φοιτητή με υποτροφία, που είχε πάρει το αγγλικό όνομα Freddie. Ο Bulsara κατάλαβε ότι είχε τα ίδια γούστα με την μπάντα κι έτσι, έγινε φανατικός οπαδός των Smile. Στα τέλη του 1970, ο Staffell έφυγε για τους Humpy Bong και οι υπόλοιποι με την προτροπή του Bulsara, άλλαξαν το όνομά τους σε Queen και συνέχισαν να εργάζονται μαζί. Αργότερα, όταν ρωτήθηκε για το όνομα ο Bulsara, εξήγησε: «έτσι το σκέφτηκα, είναι απλά ένα όνομα, αλλά ακούγεται υπέροχο. Είναι ένα ισχυρό όνομα και άμεσο. Μπορούσες να δεις πολλά σ’ αυτό και ήταν ανοιχτό σε κάθε είδους ερμηνεία».
Μέχρι τον Φεβρουάριο του 1971 πέρασαν πολλοί μπασίστες από την μπάντα έως ότου εμφανίστηκε ο John Deacon. Ηχογράφησαν μια demo κασσέτα με τέσσερα δικά τους τραγούδια, αλλά οι δισκογραφικές εταιρείες δεν ενδιαφέρθηκαν. Τότε ο Freddie αλλάζει το επώνυμό του σε Mercury, εμπνευσμένος από το στίχο “Mother Mercury, look what they ‘ve done to me” του τραγουδιού “My Fairy King”. Στις 2 Ιουλίου 1971 οι Queen έκαναν την πρώτη τους εμφάνιση με το κλασικό line-up στο κολλέγιο Surrey, έξω από το Λονδίνο. Ο Mercury σχεδίασε και το λογότυπο των Queen, το οποίο συνδυάζει τα ζώδια των τεσσάρων μελών: Δύο Λέοντες για τους Deacon και Taylor, ένα καβούρι (Καρκίνος) για τον May και δύο νεράιδες (Παρθένος) για τον ίδιο. Το 1972 οι Queen συμφώνησαν με τα Trident Studios να ηχογραφήσουν το πρώτο τους album, το οποίο τελικά κυκλοφορεί τον Ιούλιο του 1973 (“Queen”). Μια προσπάθεια επηρεασμένη από το heavy metal και progressive rock της εποχής, που πήρε καλές κριτικές και έγινε χρυσό στη Βρετανία και τις ΗΠΑ. Το δεύτερο album, “Queen II”, κυκλοφόρησε το 1974, με μια φωτογραφία των μελών της μπάντας στο εξώφυλλο, τραβηγμένη από τον Mick Rock. Αυτή η εικόνα θα χρησιμοποιηθεί ως βάση για το video clip του “Bohemian Rhapsody” το 1975. Το album έφτασε στο Νο. 5 στη Βρετανία και είναι η πρώτη πραγματική απόδειξη του πολυεπίπεδου ήχου της μπάντας, διαθέτει μεγάλα instrumental περάσματα, φαντασία στους στίχους και μουσική δεξιοτεχνία. Τον Μάιο του 1974 και μετά από έξι συνεχόμενες βραδιές στο Uris Theater της Νέας Υόρκης, ο Brian May καταρρέει. Η διάγνωση μιλάει για ηπατίτιδα. Ενώ αναρρώνει, οι υπόλοιποι άρχισαν να δουλεύουν για το τρίτο τους album και λίγο πριν τις ηχογραφήσεις, ο May επιστρέφει κι έτσι το “Sheer Heart Attack” κυκλοφορεί μέσα στο 1974 και φτάνει στο Νο. 2 στη Βρετανία, πουλάει πολύ στην υπόλοιπη Ευρώπη και γίνεται χρυσό στις ΗΠΑ. Έτσι η μπάντα γνωρίζει για πρώτη φορά διεθνή επιτυχία, με ένα album, που πειραματίζεται με αρκετά μουσικά είδη και δείχνει ότι το στυλ τους γίνεται πιο ραδιο-φιλικό. Μετά από μια μεγάλη παγκόσμια περιοδεία, αλλάζουν manager και δισκογραφική εταιρεία και κυκλοφορούν το album “A Night at the Opera” προς το τέλος του 1975. Ο τίτλος προήλθε από τη δημοφιλή ταινία των Αδερφών Μαρξ. Εκείνη την εποχή, ήταν η πιο ακριβή παραγωγή, που έγινε ποτέ. Το album έχει πολύ διαφορετικά μουσικά στυλ και έγινε τριπλά πλατινένιο στις ΗΠΑ. Και φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στο album υπάρχει και το “Bohemian Rhapsody”, που έμελλε να γίνει ένας από τους κλασικούς ύμνους της rock μουσικής. Το 1976 οι Queen ηχογραφούν το “A Day at the Races», το οποίο θεωρείται σαν συνέχεια του “A Night at the Opera”. Χρησιμοποιούν πάλι τίτλο ταινίας των Αδελφών Μαρξ και το εξώφυλλο είναι παρόμοιο με το προηγούμενο album. O πιο διάσημος από τους Αδελφούς Μαρξ, ο Groucho Marx, κάλεσε την μπάντα να τον επισκεφθεί στο σπίτι του στο Λος Άντζελες τον Μάρτιο του 1977. Αυτοί τον ευχαρίστησαν προσωπικά και τραγούδησαν το «’39» a cappella. Το “A Day at the Races” γνώρισε επιτυχία, φτάνοντας στο Νo. 1 στην Βρετανία και την Ιαπωνία και Νο. 5 στις ΗΠΑ. Το έκτο album, “News of the World”, κυκλοφόρησε το 1977 και έγινε 4 φορές πλατινένιο στις ΗΠΑ και 2 φορές στη Βρετανία. Τεράστιες επιτυχίες ήταν δύο ύμνοι της rock μουσικής, το “We Will Rock You” και το “We Are The Champions”. Το 1978 κυκλοφόρησε το “Jazz”, το οποίο έφθασε στο Νο. 2 στη Βρετανία και Νο. 6 στις ΗΠΑ. Το 1978 οι Queen περιόδευσαν στις ΗΠΑ και τον Καναδά και πέρασαν το μεγαλύτερο μέρος του 1979 στην Ευρώπη και την Ιαπωνία. Κυκλοφόρησαν το πρώτο live album τους, το “Killers”, το 1979, το οποίο έγινε 2 φορές πλατινένιο στις ΗΠΑ. Το 1980 κυκλοφορούν το album “The Game”, με χαρακτηριστικά τραγούδια τα “Crazy Little Thing Called Love” και “Another One Bites the Dust” και το αποτέλεσμα ήταν να πουλήσει πάνω από 4 εκατομμύρια αντίτυπα στις ΗΠΑ. Για πρώτη φορά χρησιμοποίησαν synthesizer στη μουσική τους. Κυκλοφορούν επίσης το soundtrack της ταινίας “Flash Gordon”. Τον Φεβρουάριο του 1981 ταξίδεψαν στη Νότια Αμερική και έγιναν η πρώτη μεγάλη rock μπάντα που έπαιξε στα γήπεδα της Λατινικής Αμερικής. Οι Queen συνεργάστηκαν με τον David Bowie για το single “Under Pressure”, το οποίο γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Τον Οκτώβριο του 1981 κυκλοφόρησαν την πρώτη τους συλλογή με τίτλο “Greatest Hits”, που είναι το καλύτερο σε πωλήσεις album στην ιστορία των charts της Βρετανίας, έχει γίνει 8 φορές πλατινένιο στις ΗΠΑ και έχει πουλήσει πάνω από 25 εκατομμύρια αντίτυπα σε όλο τον κόσμο. Το 1981, επίσης, ο Roger Taylor γίνεται το πρώτο μέλος της μπάντας που κυκλοφόρησε δικό του solo album, το “Fun in Space”. Το 1982 κυκλοφορούν το album “Hot Space”, με το οποίο ξεφεύγουν από τον γνώριμο ήχο τους και βάζουν πολλά στοιχεία rock, pop, dance, funk και R & B. Η περίοδος των ηχογραφήσεων είναι η πιο ταραγμένη στην ιστορία της μπάντας, γιατί στον Taylor και τον May δεν άρεσε η επιρροή του manager Paul Prenter στον Mercury. To 1983, μετά από μια δεκαετία εντατικής δουλειάς αποφασίζουν να μην κάνουν ζωντανές εμφανίσεις. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ηχογράφησαν ένα νέο album, το “The Works”, που κυκλοφόρησε το Φεβρουάριο του 1984, ο Taylor κυκλοφόρησε το δεύτερο solo album του, “Strange Frontier”, και ο May το mini-album, “Star Fleet Project”, σε συνεργασία με τον Eddie Van Halen. Στην περιοδεία που ακολούθησε έπαιξαν στη Νότιο Αφρική και κατηγορήθηκαν πολύ γι’ αυτό, λόγω του μποϊκοτάζ που είχε κηρύξει ο ΟΗΕ. Η Ένωση Βρετανών Μουσικών τους επέβαλε πρόστιμο και μπήκαν στη μαύρη λίστα του ΟΗΕ. Τον Ιανουάριο του 1985, έπαιξαν για δύο βράδια στο πρώτο «Rock in Rio Festival» στο Ρίο ντε Τζανέιρο, στη Βραζιλία, μπροστά σε πάνω από 300.000 άτομα κάθε βράδυ. Μια επιλογή από τις καλύτερες στιγμές κυκλοφόρησε σε βιντεοκασέτα με τίτλο «Queen: Live in Rio».
Τον Απρίλιο και τον Μάιο του 1985 τελειώνουν την περιοδεία τους με sold-out εμφανίσεις στην Αυστραλία και την Ιαπωνία. Στο “Live Aid”, που πραγματοποιήθηκε στο Wembley στις 13 Ιουλίου του 1985, με τηλεοπτικό κοινό των 1,9 δις, οι Queen παρουσιάζουν μερικές από τις μεγαλύτερες επιτυχίες τους και κατά γενική ομολογία έκλεψαν την παράσταση από όλους τους υπόλοιπους συμμετέχοντες. Η εμφάνιση στο “Live Aid” ήταν μια “τονωτική ένεση”, όπως είπε ο Roger Taylor, και εκτόξευσε τις πωλήσεις τους. Το 1985 ολοκληρώνεται με την κυκλοφορία του single “One Vision” και με μια περιορισμένη έκδοση ενός box set που περιέχει όλα τα albums με τίτλο “Complete Works”, όπου υπάρχει και ακυκλοφόρητο υλικό, όπως το single των Χριστουγέννων του 1984, “Thank God it’s Christmas”. Στις αρχές του 1986, ηχογραφούν το πολύ πετυχημένο album “A Kind of Magic”, που περιλαμβάνει τραγούδια που γράφτηκαν για την ταινία “Highlander”. Το καλοκαίρι του 1986 κάνουν την τελευταία τους περιοδεία με τον Freddie Mercury. Μαζί τους έχουν τον Spike Edney που ήταν το ανεπίσημο πέμπτο μέλος. Αποκορύφωμα της περιοδείας αυτής ήταν η συναυλία στο στάδιο Wembley στο Λονδίνο, που είχε σαν αποτέλεσμα το διπλό live album «Queen at Wembley», το οποίο έχει κυκλοφορήσει και σε DVD. Στη συνέχεια έκαναν κάποιες solo δουλειές, όπως η συνεργασία του Mercury με την Montserrat Caballé στη Βαρκελώνη και το 1989 κυκλοφορούν το “The Miracle”, που συνέχισε την πορεία του “A Kind of Magic”. Η αλλαγή που υπάρχει είναι ότι στιχουργικά, τα τραγούδια πιστώνονται σε όλα τα μέλη της μπάντας.
Οι οπαδοί άρχισαν να παρατηρούν την εμφάνιση του Mercury και άρχισαν οι φήμες ότι έπασχε από AIDS. Ο ίδιος το αρνήθηκε κατηγορηματικά, επιμένοντας ότι ήταν απλώς «εξαντλημένος» και πολύ απασχολημένος, για να δώσει συνεντεύξεις. Η μπάντα αποφάσισε να ηχογραφήσει νέο album κι έτσι κυκλοφορούν το “Innuendo” στις αρχές του 1991, με το εξαιρετικό τραγούδι “The show must go on”. Τον προηγούμενο χρόνο ο Mercury έκανε την τελευταία δημόσια εμφάνισή του, όταν οι Queen βραβεύθηκαν με το βραβείο Brit για την εξαιρετική συμβολή τους στη Βρετανική μουσική. Κατά τη διάρκεια των ηχογραφήσεων του “Innuendo” ο May ανησυχούσε για το αν o Mercury, που μετά βίας περπατούσε, θα μπορέσει να τραγουδήσει. Αργότερα δήλωσε: «Ο Freddie μπήκε μέσα στο studio και στην κυριολεξία “σκότωσε” με αυτά τα απίστευτα φωνητικά». Η δεύτερη συλλογή της μπάντας, “Greatest Hits II”, κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 1991. Στις 23 Νοεμβρίου του 1991, με μια δήλωση που έκανε στο κρεβάτι του, ο Mercury επιβεβαίωσε ότι έχει AIDS. Μέσα σε 24 ώρες από την ανακοίνωση, πέθανε από βρογχοπνευμονία, η οποία ήταν επιπλοκή του AIDS. Η κηδεία του έγινε στις 27 Νοεμβρίου στο Kensal Green στο Δυτικό Λονδίνο, σύμφωνα με την θρησκεία του Ζωροαστρισμού, που πίστευε η οικογένειά του. Το “Bohemian Rhapsody” επανακυκλοφόρησε σαν single λίγο μετά το θάνατο του Mercury, μαζί με το “These are the Days of our Lives” και το video περιέχει τις τελευταίες σκηνές του Mercury μπροστά στην κάμερα. Τα πρώτα έσοδα από τις πωλήσεις, περίπου 1.000.000 λίρες, έγιναν δωρεά στο ίδρυμα Terrence Higgins Trust. Στις 20 Απριλίου του 1992, πραγματοποιήθηκε η συναυλία Freddie Mercury Tribute στο στάδιο Wembley του Λονδίνου με 72.000 θεατές. Καλλιτέχνες, όπως Def Leppard, Robert Plant, Guns N’ Roses, Elton John, David Bowie, George Michael, Annie Lennox, Seal, Extreme και Metallica, έπαιξαν διάφορα τραγούδια των Queen μαζί με τα υπόλοιπα τρία μέλη της μπάντας και τον Spike Edney. Η συναυλία αναφέρεται στο Guinness Book Of Records ως η «μεγαλύτερη φιλανθρωπική rock συναυλία», μεταδόθηκε σε περισσότερους από 1,2 δισεκατομμύρια τηλεθεατές σε όλο τον κόσμο και συγκέντρωσε πάνω από 20 εκατομμύρια λίρες για τις φιλανθρωπίες του AIDS. Το τελευταίο album των Queen με τον Mercury, “Made in Heaven”, κυκλοφόρησε το 1995, τέσσερα χρόνια μετά τον θάνατό του. Με τραγούδια, όπως τα “Too Much Love Will Kill You” και “Heaven for Everyone”, δημιουργήθηκε από τις τελευταίες ηχογραφήσεις του Freddie το 1991, υλικό που είχε αφήσει από προηγούμενα albums. Το τραγούδι “Mother Love”, η τελευταία ηχογράφηση του Mercury πριν το θάνατό του που έκανε χρησιμοποιώντας ένα drum kit, δημιουργήθηκε από τους υπόλοιπους, που πρόσθεσαν τη μελωδία. Και τα δύο στάδια της ηχογράφησης, πριν και μετά το θάνατο του Freddie, έγιναν στο studio της μπάντας στο Montreux της Ελβετίας. Στις 25 November 1996 κατασκευάστηκε ένα άγαλμα του Mercury στο Montreux, το οποίο κοιτάζει προς τη λίμνη Geneva. Το 1997 οι Queen επέστρεψαν στο studio, για να ηχογραφήσουν το “No one but You (Only the Good Die Young”), ένα τραγούδι αφιερωμένο στον Mercury και σε όλους εκείνους που πεθαίνουν νέοι. Μπήκε σαν bonus track στη συλλογή “Queen Rocks”, που κυκλοφόρησε εκείνη τη χρονιά. Στη συνέχεια, ο John Deacon ανακοίνωσε ότι αποσύρεται. Ο Brian May και ο Roger Taylor παίζουν σε διάφορες συναυλίες φιλανθρωπικές και απονομής βραβείων και μοιράζονται τα φωνητικά με διάφορους guests. Κατά την περίοδο αυτή εμφανίζονταν ως Queen συν το guest όνομα. Το 1999 κυκλοφορεί η συλλογή “Greatest Hits ΙΙΙ”, που περιλαμβάνει και κάποια κομμάτια τραγουδισμένα από άλλους καλλιτέχνες, όπως οι Wyclef Jean, George Michael και Elton John. Σε αυτό το σημείο οι συνολικές πωλήσεις των Queen έφτασαν στη δεύτερη θέση στην Βρετανία πίσω από τους Beatles. Το 2002 οι Queen τιμήθηκαν με το 2207ο αστέρι στο Hollywood Walk of Fame, το οποίο βρίσκεται στο 6358 της Hollywood Blvd. Στις 29 Νοεμβρίου 2003 ο May και ο Taylor παίζουν σε συναυλία προς τιμή του Νέλσον Μαντέλα στο Green Point Stadium του Κέιπ Τάουν, για την αντιμετώπιση της εξάπλωσης του HIV/AIDS στη Νότιο Αφρική.
Στο τέλος του 2004 ο May και ο Taylor ανακοίνωσαν ότι θα κάνουν μια περιοδεία το 2005 με τον Paul Rodgers (Free, Bad Company). Η ιστοσελίδα του Brian May ανέφερε ότι θα εμφανίζονταν ως “Queen + Paul Rodgers”. Τον Νοέμβριο του 2004, οι Queen εντάχθηκαν στο Music Hall of Fame της Βρετανίας και στην τελετή απονομής για πρώτη φορά έπαιξαν με τον Rodgers. Μεταξύ 2005 και 2006, οι Queen + Paul Rodgers έκαναν μια παγκόσμια περιοδεία, για πρώτη φορά από την τελευταία τους περιοδεία με τον Freddie Mercury το 1986. Στις 15 Αυγούστου 2006, ο Brian May επιβεβαίωσε μέσω της ιστοσελίδας του ότι θα ηχογραφήσουν το πρώτο album με τον Rodgers. Εμφανίζονται στη συναυλία που ήταν αφιερωμένη για τα 90α γενέθλια του Νέλσον Μαντέλα στο Hyde Park του Λονδίνου στις 27 Ιουνίου 2008, η οποία έγινε και για την ευαισθητοποίηση της πανδημίας του HIV/AIDS. Το πρώτο album των Queen + Paul Rodgers, με τίτλο “The Cosmos Rocks” κυκλοφόρησε στην Ευρώπη στις 12 Σεπτεμβρίου 2008 και στις ΗΠΑ στις 28 Οκτωβρίου 2008. Έκαναν μια παγκόσμια περιοδεία με sold-out συναυλίες. Χώρισαν φιλικά στις 12 Μαΐου 2009, χωρίς να αποκλείσουν μια μελλοντική συνεργασία. Στις 16 Νοεμβρίου 2009 κυκλοφορεί η συλλογή “Absolute Greatest”.
Στα MTV Europe Music Awards στις 6 Νοεμβρίου 2011 τιμήθηκαν με το Global Icon Award και στην τελετή έπαιξαν 3 τραγούδια με τον Adam Lambert στα φωνητικά, κάτι που προκάλεσε θετικά σχόλια από τους οπαδούς και τους κριτικούς. Έκαναν αρκετές εμφανίσεις μαζί με μεγάλη επιτυχία. Εν τω μεταξύ, είχαν ανακοινώσει ότι δουλεύουν πάνω σε ακυκλοφόρητα demos που είχαν με τον Freddie Mercury και τελικά, το Νοέμβριο του 2014 κυκλοφόρησε το album “Queen Forever”.
Το συμπέρασμα είναι ότι, σαν μπάντα, δεν μπορείς να τους κατατάξεις σε μια συγκεκριμένη κατηγορία. Έπαιξαν τα πάντα. Για μένα ήταν μια παρέα τεσσάρων τεράστιων μουσικών που, όταν τους ακούς, σε ταξιδεύουν σε άλλους κόσμους. Η εμβληματική μορφή του Freddie Mercury, το περίτεχνο παίξιμο του Brian May και το εκπληκτικό rhythm section των Roger Taylor και John Deacon, επηρέασαν και είμαι σίγουρος ότι θα επηρεάσουν και στο μέλλον πολλούς μουσικούς. Τώρα όσον αφορά τα τραγούδια που μας άφησαν κληρονομιά, τα ακούγαμε, τα ακούμε και θα τα ακούμε, όσο θα ζούμε.
